Tentoonstelling
'De Heeren van De Werve, De Binckhorst en De Loo' en ‘Kastelen en
Buitenplaatsen in
Zuid-Holland’, Voorburg
Museum Swaensteyn, Voorburg
18 Juni 2005 - 28 Augustus 2005
De tentoonstelling 'Kastelen en Buitenplaatsen in Zuid-Holland' had ik
reeds bezocht in Wassenaar, zie aldaar.
In Voorburg was de tentoonstelling aanmerkelijk uitgebreider en met een
eigen titel, 'De Heeren van de Werve, de Binckhorst en De Loo'
Allerhande materiaal was bijeen gebracht ; een maquette, afbeeldingen,
oude prenten en gebruiksvoorwerpen. Aandacht voor de beplanting,
de ‘vinkenbanen’, een aantal boeken en een aantal kaarten
betreffende tuinontwerpen
Ik herinner me (had pen en papier vergeten, dus geen notities gemaakt)
- boek Hofwijck van Huygens ; wist niet dat het zo dik was
- boek/handschrift, Topografisch Handschrift Zuid Holland, van Andries
Schoemaker ; zie site KB
- Plattegrond van de 'Lustplaats 't Huys ten Donck' door Corn. W. Maan
en Pieter Harte, 1781
Prachting om deze eens in het echt te zien !!
- Honselaarsdijk of was het Huis ter Nieuwburg
- kleurenfoto van de kaart 'Afbeelding van den Ouden Ridder Hofstad
Werven' door Cornelis Elandts, 1666. Kan me herinneren deze in
het echt gezien te hebben. Gigantisch groot. Even
teruggezocht, ongeveer 2,20 bij 2,70 m.
- Plan van het Buiten Krom-Vliet door F. Caan, 1810
- afbeeldingen van de kastelen, huizen in Voorburg en directe omgeving
Tot slot waren ook de foto's van Hofwijck, 1914, in de staat na aankoop
door de Vereniging Hofwijck ; meerdere van deze foto's (alle?) staan
ook in boek Hofwijck van T. van Strien en K. van der Leer.
Een ander boek dat passend en fantastisch is, is 'Soeticheydt des
Buyten-Levens , buitenplaatsen langs de Vliet en omgeving', red. T.
Buitenhuis (1988). Dit boek verscheen n.a.v. een tentoonstelling
over dit onderwerp.
Van
Museum
Swaensteyn
De Heeren van de Werve, de Binckhorst en De Loo
Kastelen en buitenplaatsen in Zuid-Holland
Voor zover bekend hebben er in de Middeleeuwen ongeveer 300 kastelen
gestaan in Zuid-Holland. De meeste waren vrij klein, niet veel meer dan
een toren met een gracht er omheen. Er is van die kastelen weinig over.
Vele zijn verwoest of gesloopt en helemaal niet meer te zien, andere
zijn tot ruïne vervallen. Sommige kastelen kregen na 1600 een
tweede leven als buitenplaats met een adellijk karakter. De meeste
buitenplaatsen zijn van eenvoudiger komaf. Ze zijn ontstaan als
gerieflijk bijgebouw van een boerderij, waar de eigenaar zich 's zomers
op het platteland kon verpozen. Bij alle buitenplaatsen vormden de
huizen met hun bijgebouwen en tuinen een onlosmakelijk geheel.
De tentoonstelling Kastelen en Buitenplaatsen in Zuid-Holland, gemaakt
door het Erfgoedhuis Zuid-Holland, dient als basis voor de
tentoonstelling “De Heeren van De Werve, De Binckhorst en De
Loo”. De oorspronkelijke tentoonstelling is uitgebreid met een
maquette, afbeeldingen, oude prenten en gebruiksvoorwerpen die een
beeld geven van het leven op een kasteel of buitenplaats. Er zijn
unieke voorwerpen te zien; o.a. een middeleeuws zwaard opgegraven bij
Kasteel Teylingen, een bordenwarmer uit Ridderkerk, het wapen van
Kasteel Oud -Poelgeest en bijzondere theepotjes uit Kasteel
Duivenvoorde. Natuurlijk is er extra aandacht voor Voorburgse
ridderhofsteden De Werve, De Binckhorst (tot 1905 op Voorburgs
grondgebied!) en De Loo.
Een kinderspeelhoek maakt de tentoonstelling compleet.
Aan de tentoonstelling wordt medewerking verleend door o.a. het
Erfgoedhuis Zuid-Holland, de Kastelenstichting Holland – Zeeland,
het Oud-Archief van de gemeente, verschillende regionale
gemeentearchieven en talloze huidige bewoners van kastelen en
buitenplaatsen.
Van
Archeologisch Werkgemeenschap voor Nederland
De Heeren van De Werve, De Binckhorst en De Loo
Kastelen en buitenplaatsen in Zuid-Holland
(26 juni t/m 28 augustus)
Tentoonstelling en lezingen in Museum Swaensteyn te VoorburgIn de
huidige provincie Zuid-Holland hebben vanaf de Middeleeuwen
ongeveer 300 kastelen gestaan. Hiervan zijn vaak alleen nog maar
ruïnes en oude gravures over. Een aantal kastelen uit die tijd
heeft de tand des tijds doorstaan en wordt nog particulier bewoond of
heeft een bestemming als congrescentrum of restaurant.
De basis van de tentoonstelling in Museum Swaensteyn vormt de
tentoonstelling van het Erfgoedhuis Zuid-Holland over kastelen en
buitenplaatsen in deze provincie. De tentoonstelling is aangevuld met
allerlei unieke voorwerpen, afkomstig uit nog bestaande huizen of
afkomstig van opgravingen. Zo is er een spectaculair middeleeuws zwaard
dat werd opgegraven bij de ruïne van Kasteel Teylingen te
Voorhout, een bordenwarmer uit Huys ten Donck bij Ridderkerk, het wapen
van Kasteel Oud -Poelgeest (Oegstgeest) en zeer bijzondere theepotjes
uit Kasteel Duivenvoorde.
Er is extra aandacht voor Voorburg: de voormalige ridderhofsteden De
Werve, De Binckhorst (tot 1905 op Voorburgs grondgebied!) en De Loo
komen uitgebreid aan bod. Op de tentoonstelling wordt ook aandacht
geschonken aan de bijzondere beplanting die men op de buitenplaatsen
had en aan de ‘vinkenbanen’, een speciale manier van vogels
vangen. Buitenplaatsen boden vaak een goede gelegenheid om dieren
‘te houden’ zoals in de Voorburgse dierentuin ten tijde van
stadhouder Willem V op DeVoorburgse Loo (1751 - 1786).
Op de bovengang van het museum is een speciale tentoonstelling gewijd
aan Constantijn Huygens’ Hofwijck. Foto’s uit 1914 geven
een indruk van een bewoond buiten in later eeuwen.
Bij de lezingen gaan specialisten in op diverse aspecten van het leven
op een kasteel of buitenplaats. Aan een aantal lezingen is een extra
activiteit gekoppeld, zoals een rondleiding en een middeleeuwse lunch.