Tentoonstelling 'Ankers en Identiteit', Amerongen
Oranjerie Kasteel Amerongen, Amerongen
15 Mei 2005 – 5 Juni 2005 ; bezocht zondag 5 Juni

"Ankers en Identiteit.  Rademaker’s kasteeltekeningen en latere visies op ‘het kasteel’."
Een 10-tal panelen met 9 kastelen waarvan de 17e en 18e eeuwse tekeningen van Abraham Rademaker (1676/7-1735) worden getoond.  Ook zijn er foto’s van eind 19e eeuw tot heden.  Veelal 2 of meer beelden vanuit eenzelfde gezichthoek.  Het totaal geeft een beeld hoe de gebouwen zijn geworden wat ze nu zijn.

Een inleidend paneel met trefwoorden voor een periode en de toenmalige visie op 'het kasteel'.
Bij Rademaker ging het om het roemruchte verleden en de status van een kasteel.  De afbeelding was niet per se de werkelijkheid.
Later had men een romantische kijk op het kasteel.  Het mysterieuze, mythische, spirituele, de fascinatie, de irrationele middeleeuwen.
In de 2de helft van de 19de eeuw speelde het nationalistische aspect ; kastelen als symbool voor Nederland.  De restauraties door Pierre Cuypers.
En nu, nu hebben kastelen een museaal-educatieve functie.  En in deze tentoonstelling worden tenslotte de woorden ankerpunten voor een culturele en nationale identiteit genoemd.

Vervolgens de 9 kastelen.  Ik heb in 'Het geheugen van Nederland' gezocht naar een mooie bijbehorende 19de eeuwse foto

Als gezegd, 10 panelen, dus klein.  De tentoonstelling doorkruist het gehele land, dus wacht tot hij in de buurt is en combineer hem met iets anders.


Reizende tentoonstelling: Kastelen, ankers en identiteit

Van 9 kastelen worden 17e en 18e eeuwse tekeningen van onder andere Abraham Rademaker (1676/77-1735) getoond, en foto's van eind 19e eeuw tot heden, die een beeld geven van hoe de gebouwen zijn geworden wat ze nu zijn.  Een kasteel is namelijk nooit af en verandert voortdurend.  Het gaat om de Assumburg (Heemskerk), de Ridderzaal op het Binnenhof (Den Haag), de Ruïne van Brederode (Santpoort), het Huis Doorn (Doorn), Het Oude Loo (Apeldoorn), Kasteel Radboud (Medemblik), Muiderslot (Muiden), Strijen (Oosterhout) en Teylingen (Voorhout).  De tentoonstelling geeft niet alleen de veranderingen die deze kastelen ondergingen tussen de 17e eeuw en nu weer, maar houdt zich ook bezig met sommige van de achterliggende redenen van deze veranderingen, bijvoorbeeld de rol die kastelen spelen bij de identiteitsvorming van bepaalde groepen in de samenleving of de natie in het geheel.


Van Mookerheide, uit Slotberichten

Vanaf 18 april is er drie weken lang in het Jachtslot een tentoonstelling over kastelen. "Ankers en Identiteit.  Rademaker’s kasteeltekeningen en latere visies op ‘het kasteel’." is de titel.

Van 9 kastelen worden 17e en 18e eeuwse tekeningen van Abraham Rademaker (1676/7-1735) getoond en ook zijn er foto’s van eind 19e eeuw tot heden die een beeld geven van hoe de gebouwen zijn geworden wat ze nu zijn. Een kasteel is namelijk nooit af, verandert voortdurend. Het gaat om Assumburg (Heemskerk), de Ridderzaal op het Binnenhof (Den Haag), Bredero (Santpoort). Huis Doorn (Doorn), Oude Loo (Apeldoorn), Radboud (Medemblik), Muiderslot (Muiden), Huis ten Strijen (Oosterhout) en Teylingen (Voorhout).

Kastelen hebben een belangrijke rol gespeeld in het groeien naar één natie. In de tijd van Abraham Rademaker was er in de steden een nieuwe elite die zich een adellijke allure wilde aanmeten en daarbij hoorde ook het kopen of opknappen van kastelen. Vooral in de tweede helft van de 19e eeuw werden kastelen belangrijke symbolen van de Nederlandse geschiedenis en volksaard of identiteit. Ze moesten daarom behouden blijven en het is dan ook in deze tijd dat veel kastelen voor het eerst gerestaureerd werden. De tentoonstelling besteedt aandacht aan die eerste restauratiegolf waarin bijvoorbeeld Pierre Cuypers een belangrijke rol speelde.  Alle negen kastelen zijn eigendom van de Staat en worden beheerd door de Rijksgebouwendienst die ze behoedt voor verval of afbraak.

Tegenwoordig hebben de kastelen twee belangrijke functies, ze dienen als educatief museum, maar zijn ook een symbool van onze nationale identiteit.